Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat

Malice
Moderatorzy Dołączył: 27 Mar 2007 Posty: 7 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/5 Skąd: Poznań	Wysłany: Śro 16:21, 28 Mar 2007    Temat postu: Rasy   1. Krajowe gatunki udomowione Mysz domowa (Mus Musculus) Długość ciała: 7 - 12 cm Długość ogona: 5, 5 - 11 cm Długość tylnej stopy: 1,5 - 1,8 cm Długość ucha: 1,0 - 1,5 cm Średnica gałki ocznej: 0, 3 - 0,4 cm Masa: 6 - 30 g Długość życia na wolności: 3 miesięce, najdłuej 1,5 roku Długość życia w niewoli: do 4 lat, najczęściej 1,5 roku, do 2 lat WYGLĄD Sierść tego gatunku może mieć barwę od brunatnobrązowej do żółtawobrązowej, przy czym brzuch jest jaśniejszy. Formy synantropijne wykazują zatarcie granic w ubarwieniu grzbietu i brzucha, ściemnienie barwy brzucha oraz redukcja twarzowej części czaszki. Mysz ma smukłe ciało, pyszczek jest zaostrzony, uszy duże, cienkie, długie i nieowłosione, zaokrąglone na końcu. Ogon obudowuje od 150 do 205 pierścieni łusek. Na tylnych stopach znajduje się po sześć okrągłych modzeli. Samice posiadają pięć par sutek, a czego trzy w okolicy piersiowej. Myszy domowe wydzielają charakterystyczny mysi zapach (podobny zapach wydzielają ludzie z nieleczoną fenyloketonurią). WYSTĘPOWANIE Pierwotnie gatunek ten zamieszkiwał strefę stepów i półpustyń wschodniej Azji i Afryki. Prawdopodobnie w początkach rolnictwa na Biskim Wschodzie nastąpiło przejście częsci populacji w okolice domostw ludzkich, a następnie wraz z ludźmi myszy rozprzestrzeniły się na cały świat. W zachodniej części środkowej Europy występuje głównie szaro ubarwiony podgatunek Mus musculus domesticus zamieszkujący przeważnie domy, stodoły i stajnie. Pochodzi on prawdopodobnie od zachodnioazjatyckiego podgatunku, który przedostał się do zachodniej Europy przez obszar śródziemnomorski. Na północnym wschodzie Europy, sięgając po Skandynawię i linię Łaby na zachodzie, najczęsciej spotykany jest brązowy podgatunek Mus musculus musculus. Wywodzi się prawdopodobnie od podgatunku Mus musculus spicilegus, z południowo-wschodniej Europy. Przebywa on latem na polach i łakach, a zimą w domostwach. Granica występowania tych gatunków przebiega wzdłuż Łaby i przez wschodnią Azję. Tam też można napotkać ich mieszańce. ŚRODOWISKO Pierwotnie gatunek ten zamieszkiwał tereny stepowe, obecnie występuje przede wszystkim w domostwach ludzkich, stajniach, stodołach oraz piwnicach, od wiosny do pierwszych przymrozków również w zaroślach i ogrodach. Obecnie hodowana w domach, gdzie trafiła z laboratoriów. Z czasem stała się popularnym towarzyszem człowieka. Myszki które dostępne są w sklepach, są najczęściej niewiadomego pochodzenia mieszankami myszy laboratoryjnej. Jest to gatunek wybitnie plastyczny, może dostosować siędo życia w kopalniach czy nawet chłodniach w temperaturze zera stopni. TRYB ŻYCIA Aktywna najczęściej o zmierzchu i nocą, czasem za dnia. W warunkach naturalnych szczyt aktywności przypada na godziny po zachodzie słońca. W pomieszczeniach zamkniętych aktywna całą dobę, zaś oświtlonych od zmroku do rana. Unika wody, jednak w razie potrzeby nieźle pływa. Biega i wspina się wspomagając się chwytnym, nadającym równowagę ogonem. Formy dziko żyjące mogą gromadzić zapasy nawet do kilkunastu kilogramów. Osobniki żyjące przy ludziach nie gromadzą zapasów, żywią się znajdowanym na bierząco pokarmem. Żyje w grupach o ścisłej hierarchii, stadzie przewodzi jeden dominujący samiec. Jest to jedyny osobnik, który może kryć samice, o swoją pozycję musi nieustannie walczyć. Myszy zamieszkujące budynki zakładają gniazda wyściełane papierem, tkaninami, itp. W naturze wychowują małe w samodzielnie wykopanych norach. Samice często wychowują młode razem. Jeśli w stadzie znajduje się zbyt wiele osobników, samice będące niżej w hierarchi przestają przechodzić ruję, a u części młodszych dochodzi do uwstacznienia narządów rodnych. Wrogami myszy domowej są koty, łasicowete (łasica, tchórz zwyczajny, kuna domowa), sowy (płomykówka) oraz ptaki drapieżne i krukowate. POKARM Wszystkożerna, najczęściej je produkty zbożowe i nasiona. W zależności od dostępności pożywienia może jeść zarówo wyłacznie pokarm roślinny, jak i zwierzęcy. Osobniki zamieszkujące budynki żywią się znalezionymi tam produktami spożywczymi. ROZMNAŻANIE Myszy zamieszkujące domostwa rozmnażają się cały rok. W naturze okres godowy przypada od kwietnia do października. Cykl trwa od 4 do 6 dni, zaś ciąża od 19 do 24 dni. Na rok przypada od 4 do 10 miotów po 1 do 12 młodych, przeciętnie 7 do 8. W przypadku myszy zamieszkujących stogi 3 do 9 (średnio 6), a w przypadku zamieszkujących budynki 1 do 10 (średnio 5, 6). Maksymalna liczba młodych w miocie to 21 osobników. Po urodzeniu małe pozostają z matką przez trzy tygodnie, w tym czasie otwierają oczy. Następuje to około 12 - 15 dnia, ssą do 18, 20 dni. W wieku 35 do 49 dni są już dojrzałe płciowo. UDOMOWIONE ODMIANY MYSZY DOMOWEJ Z gatunku Mus musculus oprócz wielu dzikich podgatunów rowinęły się też myszy będące potomkami osobników udomowionych wiele lat temu. LABORATORYJNA, kiedyś BIAŁA - osiąga wielkość do 7 do 12 cm, ogon jest długości ciała, jej sierść może mieć nie tylko biały kolor, ale też wiele innych. Cena tych myszy to najczęściej od 5 do 6, 50 zł. JAPOŃSKA (z której rozwinęły się MINIMOUSE) - osiąga wielkość około 5 do 7 cm, myszki te są białe w ciemne łaty. Jest ich mało, za to są duże. RASOWA - osiąga wielkość około 10 cm, drugie tyle mierzy ogon, występuje w wielu odmianach barwnych. Cena takiej myszki to około 30 zł. Jedynie myszki kupione u hodowcy, posiadające rodowód są myszami rasowymi. 2. Krajowe gatunki dzikie Mysz polna (Apodemus agrarius) Długość ciała: 6,4 - 12,5 cm Długość ogona: 5,3 - 9 cm Długość tylnej stopy: 1,7 - 2,1 cm Długość ucha: 1,1 - 1,2 cm, 1,4 cm Średnica gałki ocznej: 0, 35 - 0,37 cm Masa: 11 - 39 g WYGLĄD Sierść ma zabarwienie rdzawobrązowe lub żółtawobrązowe, brzuch jaśniejszy. Obie barwy wyraźnie odgrodzone. Na grzbiecie ciemna smużka, ciągnąca się od czoła do ogona, jej szerokość to około 4 mm. Ogon otoczony 120 - 150 pierścieniami łusek, krótszy od ciała, stanowi 3/4 długości ciała. Uszy są bardzo małe jak na mysz. Stopy krótkie i szerokie. Na tylnych stopach sześć modzeli. Samica posiada 4 pary sutek, z czego 2 w okolicy klatki piersiowej. WYSTĘPOWANIE Występuje we wschodniej i południwo-wschodniej Europie, północnych Niemczech, Alpach oraz znacznej części Azji po Koreę, Japonię i Tajwan. W Polsce występuje na całym obszarze kraju, rzadziej spotykana w południowej części Pojezierza Pomorskiego i Mazurskiego, a także północnej części Niziny Wielkopolsko-Kujawkiej i na Dolnym Śląsku. ŚRODOWISKO Spotykana zarówno na terenach nizinnych, wyżynnych oraz górskich. Zamieszkuje przede wszystkim zarośla w obrzeżach lasów, w parkach i ogrodach a także pola uprawne, łąki, sady, brzegi rzek i jezior, a także cmentarze. Zimą można ją spotkać w stajniach i stodołach. Występuje też w górach do wysokości 900 m n.p.m. TRYB ŻYCIA Aktywna w znacznym stopniu w ciągu dnia. Unika piaszczystych gleb. Wspina się i skacze mniej sprawnie od niż inne gatunki krajowych myszy. Kopie również słabo, buduje płytkie, jednak dość długie chodniki. Gniazda umieszcza pod korzeniami drzew, krzewów, na miedzach oraz stertach zboża. POKARM Wszystkożerna, jej pokarm uzależniony jest od pory roku i środowiska. Wiosną najczęściej je nasiona, latem jagody, owoce drzew, mięczaki, owady oraz padlinę, czasem atakuje nawet żaby. Jesienią je nasiona drzew. W przeciwieństwie do większości gatunków nie żywi się zielonymi częściami roślin i pąkami. Na zimę gromadzi pokarm, jednak najczęściej nie wykorzystuje całości. ROZMNAŻANIE Jej okres godowy przypada od kwietnia do pździernika, na rok przypada od 3 do 4 miotów po 4 do 9 młodych, najwięcej 12. W miejskich populacjach Warszawy rodzi się od 5 do 7 młodych w miocie. Przerwy między miotami mogą wynosić 18 do 21, 23 dni. Ciąża samicy trawa 21 dni, po urodzeniu małe pozostają z matką przez trzy tygodnie. Oczy otwierają po 10 do 12 dniach, ssą do 14, 15 dnia. W wieku ośmiu tygodni są już dojrzałe płciowo. Mysz leśna (Apodemus flavicollis) Długość ciała: 6, 9 - 13 cm Długość ogona: 5,7 - 13 cm Długość tylnej stopy: 1,5 - 2,8 cm Długość ucha: 1,4 - 2,1 cm Średnica gałki ocznej: 0,49 - 0,55 cm Masa: 17 - 45 g, w Białowieży nawet 68 g Długość życia na wolności: 2,9 - 3,6 miesięcy, maksymalnie 18 miesięcy Długość życia w niewoli: 2 - 4 lata WYGLĄD Sierść myszy leśnej jest żółtawobrązowa, brzuch biały. Na szyi i piersi duża jaśniejsza plama, obok niej dwie mniejsze, tworzące niekiedy ochrową obrożę. Czasem występuje jedynie na piersi w postaci poziomego pasa. Młode osobniki są szare. Jest największym gatunkiem swojego rodzaju. Dwubarwny ogon jest równy długości ciała lub krótszy. Posiada od 180 do 220 pierścieni łusek. Uszy i oczy gryzonia są bardzo duże. Stopy długie i szerokie, tylna posiada 6 modzeli. Samica posiada 3 pary sutek, w tym 1 piersiowych. WYSTĘPOWANIE Gatunek ten jest związany ze strefą lasów liściastych Palearktyki. Występuje w środkowej, wschodniej i południwo-wschodniej Europie, występują też pojedyncze stanowiska w zachodniej Europie. Zasiedla też Azję, po Koreę na wschodzie oraz po Nepal i Birmę na południu. Występuje na całym obszerze Polski. W mniejszym nasileniu występuje w zachodniej części Dolnego i Górnego Śląska, na Wzgórzach Trzebnickich oraz Sudetach Zachodnich. ŚRODOWISKO Występuje zarówno na nizinach, wyżynach, jak i w górach. Zamieszkuje przede wszystkim zarośla starych lasów mieszanych i liściastych, parki i ogrody oraz zwarte zarośla jeżyn i leszczyny na zrębach. Zimą przenosi się do domostw. W górach występuje do 2000 m n.p.m. TRYB ŻYCIA Gatunek aktywny o zmierzchu i w nocy, mało towarzyski. Gniazda buduje w samodzielnie wykopanej norze, pod kamieniami i korzeniami. Czasem zakłada też legowiska w skrzynkach lęgowych lub opuszczonych ptasich gniazdach. Gniazda buduje głównie z liści i mchu. Jej wrogami są drobne ssaki drapieżne, jak lisy i łasicowate oraz sowy (puszczyk, płomykówka). POKARM Najczęściej je nasiona, owoce, grzyby, pąki i pędy roślin, owady oraz pająki i ślimaki. Pokarm zwierzęcy zamował od 15 do 37% objętości żółądków znalezionych osobników. ROZMNAŻANIE Jej okres godowy przypada od lutego do października, a nawet grudnia. Rozród trwa około 4 miesiące, zależny jest od dostępności pożywienia. Na rok przypada od 2 do 5 miotów po 2 do 8 nagich młodych. Ciąża samicy trawa 23 do 26 dni. Po urodzeniu małe są ślepe, otwierają oczy po 12 do 14 dniach, ssą do 14, 15 dnia. Pozostają z matką przez trzy tygodnie. W wieku siedmiu do dwunastu tygodni są dojrzałe płciowo. Mysz zaroślowa (Apodemus sylvaticus) Długość ciała: 7,5 - 11 cm Długość ogona: 6,3 - 11,5 cm Długość tylnej stopy: 1,9 - 2,4 cm Długość ucha: 1,4 - 1,8 cm Średnica gałki ocznej: 0, 42 - 0,46 cm Masa: 11,5 - 30 g Długość życia na wolności: najdalej 6 do 8 miesięcy, żadko rok Długość życia w niewoli: 4 lata WYGLĄD Sierść żółtawobrązowa z szarym odcieniem na grzbiecie, brzuch i kończyny są jaśniejsze. Może posiadać, podobnie jak mysz leśna, żółte znaczenie, jednak jest ono mniejsze i podłużne. Ma duże stopy, białe na wierzchu, zaś pod spodem 6 medzeli. Ogon dwubarwny, z 120 do 170, najwięcej 190 pierścieniami łusek. Uszy i oczy bardzo duże. U samicy występują 3 pary sutek w tym 1 para piersiowych. Dymorfizm płciowy słabo wyrażony. Nie wydziela charakterystycznego mysiego zapachu. WYSTĘPOWANIE Gatunek objęty ochroną. Występuje od Islandii, łacznie z Wyspami Brytyjskimi, po Europę, poza północną Skandynawią. Zamieszkuje również środkową oraz południowo-zachodnią Azja po Syberię oraz Himalaje, Pamir, Ałtaj, Palestynę, Iran, Afganistan, a także północno-zachodnią Afrykę. Występuje w całej Polsce, najwięcej stanowisk występuje w środkowej i południowej części kraju. Mniejszą liczbę osobników stwierdzono w północnej częsci Polski, między innymi na Pobrzeżu Bałtyku, Pojezierzu Pomorskim i Mazurskim. ŚRODOWISKO Żyje przede wszystkim w zaroślach lasów sosnowych i mieszanych oraz na obrzeżach lasów liściactych. Można ją spotkać też w parkach i ogrodach, na polach i polanach leśnych. Zamieszkują też nasypy drogowe i kolejowe. Zimą często przenosi się do budynków. Występuje też w górach do wysokości 1000 m n.p.m. TRYB ŻYCIA Gatunek letem aktywny i w nocy, zimą mało ruchliwy, aktywna o zmierzchu i o świcie. Preferuje środowiska ciepłe i suche. W razie niebezpieczeństwa ucieka skacząc na tylnych łapach, wykonuje skoki na odległość nawet 80 cm. Poszczególne osobniki żyją samotnie. Dobrze się wspina, jednak woli żyć przy powierzchni ziemi. Moze wracać do gniazda ze znacznej odległości, 350 metrów i więcej. Kopie nory, często pod kamieniami, zazwyczaj posiadające dwa wejścia oraz komorę mieszkalną i spochrzową. W spirzarni przy obfitości pokarmu gromadzi duże zapasy. Czasem wykorzystuje też opuszczone nory innych gryzoni, np. norników. Buduje też gniazda pod wykrotami i w zmurszałych pniach. Wnętrze wyścieła liściami, mchem i trawą. Jej naturalnymi wrogami są drobne ssaki drapieżne, jak np. lis, tchórz zwyczajny, gronostaj, łasica oraz sowy (płomykówka, puszczyk) oraz myszołów i pustułka. POKARM Żywi się nasionami traw, ziół i drzewów, a także kwaitami, pąkami i młodymi pędami roślin, jagodami, grzybami, owadami, dżdżownicami oraz pająkami i ślimakami. Ogryza też podziene części roślin i korę. ROZMNAŻANIE Jej okres godowy przypada od marca do października. W łagodnym klimacie może też zimą. Na rok przypada od 3 do 4 miotów po 3 do 9 młodych, zwykle 4 do 6. Ciąża samicy trawa 23 do 26 dni, po urodzeniu młode są ślepe, otwierają oczy po 13, 18 dniach, ssą do 15 dnia. W wieku siedmiu do dziewięciu tygodni są dojrzałe płciowo. Młode z późnojesiennych miotów dojrzewają w następnym roku. Mysz zielna (Apodemus microps) Długość ciała: 7 - 10,5 cm Długość ogona: 6,4 - 10 cm Długość tylnej stopy: 1,7 - 2,05 cm Długość ucha: 1,2 - 1,5 cm Średnica gałki ocznej: 0, 33 - 0,43 cm Masa: 12 - 29 g WYGLĄD Sierść szarobrunatna, brzuch jaśniejszy. Przypomina mysz domową, jednak ma mniejsze oczy (około 3,5 mm średnicy) i małe uszy. Ogon dwubarwny, zawsze krótszy od ciała o około 10%. WYSTĘPOWANIE Objęta ochroną. Pierwszy raz ten gatunek został opisany we wschodniej Słowacji w 1952 roku, następnie znaleziona na Morawach i na Śląsku. Występuje też na Ukrainie i w Azji Mniejszej, północnozachodnich Chinach i Mongolii oraz Północnej Afryce. Występuje też w Austrii, na Węgrzech. północno-wschodniej Jugosławii, Bułgarii, Rumunii i północno-zachodniej Turcji. W Polsce można ją spotkać w okolicach Wrocławia i w Pieninach. Ma stanowiska na Nizinie Sandomierskiej, Wyżynie Krakowsko-Wieluńskiej, Małopolskiej, Lubelskiej, Roztoczu oraz Kotlinie Nowotarskiej i Beskidzie Zachodnim. ŚRODOWISKO Występuje w lasach mieszanych i lasostepach, zamieszkuje także brzegi rzek, pola uprawne, miedze, ugiory, nieużytki, a także ogrody. Gatunek sucholubny, zamieszkuje żadkie zarośla, jednak w końcu lata i na jesieni przenosi się do miejsc o bujnej roślinności, nad brzegi potoków, mokradeł. Może tam przebywać do wiosny. TRYB ŻYCIA Gatunek ten jest aktywny głównie o zmierzchu. Jej naturalnymi wrogami są sowy, a także ptaki drapieżne i krukowate, oraz drobne ssaki drapieżne. POKARM Żywi się przede wszystkim, bo w koło 80% nasionami drzew, chwastów, traw i zbóż. W mniejszym stopniu jagodami, zielonymi częściami roślin, które stanowią około 7% jej pokarmu. Owady, ich larwy i dżdżownice to około 10%. ROZMNAŻANIE Jej okres godowy przypada od marca/kwietnia do września, a nawet października. Najwyższy procent ciężarnych samic przypada na czerwiec, zaś od maja do sierpnia jest to od 42 do 58%. Na rok przypada od 2 do 3 miotów, po 2 do 10 młodych, najczęściej 6. Ciąża samicy trawa 21 dni. Badylarka (Micromys minutus) Długość ciała: 5 - 7,5 cm Długość ogona: 4 - 7,5 cm Długość tylnej stopy: 1,2 - 1,6 cm Długość ucha: 0,7 - 1 cm Średnica gałki ocznej: 0, 3 cm Masa: 4 - 10 g Długość życia na wolności: 16 - 18 miesięcy Długość życia w niewoli: 2 - 4 lata WYGLĄD Ubarwnienie jest różne u poszczególnych osobników, od jaskrawo rudego, przez czeroworudy z brunatnym odcieniem, po szarawy. W miesiącach letnich sierść przyjmuje bardziej ochrowobrązowy kolor, podczas gdy brzuch jest biały. Zimą włosy są wymieniane na dłuższe, o szarobrązowym zabarwieniu z szarobiałym spodem ciała. Posiada małe, okrągłe uszy, które na zewnętrznym brzegu wyposarzone są w trójkątny, skórny fałd - klapkę, który może zamykać otwór uszny. Na tylnej stopie znajduje się sześć owalnych, wydłużonych modzeli. Ogon z reguły krótszy niż ciało, słabo owłosiony od spodu, pokryty od 120 do 150 pierścieniami łusek. Samica posiada 4 pary sutek. WYSTĘPOWANIE Zamieszkuje środkową, wschodnią i południwo-wschodnią Europę, od północno-zachodniej Hiszpanii po Anglię, Francję, Danię, Finlandię, a na południu Włochy, Węgry, Rumunię. W strefie klimatu umiarkowanego Azji, gdzie jej zasięg obejmje Syberię, Kraj Ussuryjski, południowe Chiny, Tajwan, Koreę i Wyspy Japońskie. W Polsce badylarka występuje na całym obszerze, znana jest ze stanowisk w Sudetach Zachodnich i Wschodnich oraz Bieszczadach. ŚRODOWISKO Żyje na wilgotnych łąkach, o wysokiej trawie. Gęsto porośniętych brzegach rzek i jezior oraz w zaroślach i uprawach zbożowych, a także lasach. TRYB ŻYCIA Aktywna za dnia w około 2/3 i w nocy - 1/3, niezwykle trudna do zaobserwowania. Terytorium jednego osobnika zajmuje najczęściej kilka metrów kwadratowych. Badylarki wspinają się zręcznie po źdźbłach traw, gdzie budują koliste gniazda zawieszone na łodygach, na wysokości 20 do 100 cm nad powierzchnią ziemi. Wnętrze wyścieła drobno postrzępionym materiałem roślinnym oraz puchem. Przy każdym miocie samica zakłda nowe gniazdo. Zimą zakłda grubościenne na powierzchni ziemi lub podnią, czasem też przenosi się do budynków. Niekiedy zajmuje opuszczone gniazda ptaków i orzesznic. Nie kopie własnych nor. Pływa niechętnie, ale sprawnie. Występuje kanibalizm, zwłaszcza zimą i na wiosnę. Wrogami naturalnymi tego gatunku są ssaki i ptaki drapieżne, krukowate i sowy. POKARM Jej pokarmem wiosną są najczęściej pąki i młode pędy roślin oraz jagody, latem często owady. Jesienią i zimą zaś żywi się głównie nasionami traw i ziół. ROZMNAŻANIE Jej okres godowy przypada od kwietnia do września, na rok przypada od 2 do 4 miotów, po 4 do 7 młodych. Ciąża samicy trawa od 17 do 21 dni, po urodzeniu młode, ważące około 1 g, są ślepe. Otwierają one oczy po 8 do 10 dniach. Ssą do 14 dnia życia, po czym do 16 dni wyganiane są z gniazda, jeżeli samica jest znów w ciąży. W wieku pięciu do sześciu tygodni są dojrzałe płciowo. 3. Zagraniczne gatunki udomowione Mysz kolczasta (Acomys) Acomys cahirinus (Kairska mysz kolczasta) W obrębie rodzaju Acomys wyróżnianych bywa wiele gatunków, jednak dokładne dane na temat przynajmniej niektórych z nich nie są osiągalne. Być może pewne gatunki były obserwowane w przeszłości, ale obecnie już wyginęły. Często opisywany jest gatunek kairskiej myszy kolczastej, odkryty w XIX stuleciu. W tym gatunku zazwyczaj wymienia się dwa podgatunki: egipska mysz kolczasta (Acomys cahirinus cahirinus) oraz arabska mysz kolczasta. (Acomys cahiricus dimidiatus). Prawdopodobnie synonimem arabskiej myszy kolczastej jest afrykańska mysz kolczasta. Wszystkie gatunki rodzaju Acomys mają zbliżony wygląd. Ich ciało jest dość krępe, ogon pokryty łuską, bardzo delikatny, długi i lekko owłosiony. W porównaniu do naszych, krajowych myszy ich uszy i oczy są bardzo duże. Uszy mają trzy fałdy, dzięki którym małżowina uszna może się składać. Pyszczek jest wąski, ostro zakończony. Ubarwienie tych myszy jest szarobrązowe, dochodzące do piaskowego, z kremowobiałym brzuchem. Za uszami znajduje się niemal biała plamka. Charakterystyczne dla myszy kolczastych jest występowanie na grzbiecie ostrych, pustych w środku igieł, które mogą stroszyć. Najdłuższe są kolce u nasady pleców, przy czym różne gatunki mają odmienne położenie oraz układ kolców. Służą one do obrony oraz do ochładzania organizmu. Utrata takiej igły jest dla zwierzęcia bardzo bolesna. Kolce te są dość ostre i powodują obrażenia, jednak boleśniej mogą ranić mysie zęby. Długość ciała myszy waha się od 10 do 15 centymetrów, do tego dochodzi ogon mierzący od 9 do 12 centymetrów. Masa zwierzęcia to 11 do 90 gram. Podobno myszy kolczaste mogą dożywać czterech do pięciu lat. Występują one na Krecie, w Afryce północnej, środkowo-zachodniej i południowej, ponadto w Azji Mniejszej i na Bliskim Wschodzie. Zamieszkują pustynie, półpustynie, suche lasy i sawanny. Ich środowiskiem są suche, kamieniste tereny skalne oraz tereny o niskiej roślinności stepowej. Legowiska zakładają w szczelinach skalnych, grupach kamieni, opuszczonych przez inne zwierzęta norach, porzuconych kopcach termitów oraz zagłębieniach w ziemi; nie kopią natomiast własnych nor. Obecnie coraz częściej spotyka się je w ludzkich osadach, gdzie czynią duże szkody. Ich populacja gwałtownie wzrosła, od kiedy powstała tama w Asuanie i wylewy Nilu nie powodują corocznego zmniejszania ich liczebności. Na początku XX stulecia były one hodowane głównie w Ogrodzie Zoologicznym w Londynie. Stąd uzyskały je inne ogrody w Europie. Obecnie egipskie myszy kolczaste (Acomys cahirinus cahirinus), odmiany cream, są hodowane również w domach, w amatorskich hodowlach. Koszt jednej myszy to od 15 do 23 zł. Opieka nad nimi jest bardzo podobna do opieki nad myszką laboratoryjną, jest jednak kilka istotnych różnic oraz pewne aspekty, na które należy zwrócić uwagę. POMIESZCZENIE Minimalna przestrzeń przypadająca na jedną mysz kolczastą to 20 dm3, czyli np. 40 × 20 × 25 cm na zwierzątko. Nigdy jednak nie powinno się chować tych zwierząt w samotności. Myszy powinny być minimum dwie, jednak optymalna liczba to 4 do 5 osobników. Taka grupka najlepiej się czułaby w terrarium o objętości 180 dm3 (np. 80 × 50 × 45 cm) lub większej. Klatka albo terrarium nie może być zatłoczone. Myszy kolczaste są z zasady nastawione do siebie pokojowo, nawet samce tolerują się w większym stopniu niż w przypadku myszy laboratoryjnej. Jednak jeśli na danej powierzchni znajduje się za dużo zwierząt, może dochodzić do walk i wzajemnego zjadania się. Myszy kolczaste są zwierzętami pustynnymi, dlatego też optymalną dla nich temperaturą za dnia jest 28 do 30°C, a w nocy 24 do 26°C. Obniżenie temperatury do 18°C można zagrażać życiu gryzoni. Podwyższać temperaturą można za pomocą np. maty grzewczej. Wilgotność nie powinna przekraczać 50%. Gruba warstwa ściółki (minimum 5 cm) na pewno zadowoli myszy. W przeciwieństwie do naszych krajowych myszy, mocz myszy kolczastej nie posiada tak intensywnego zapachu, prawdopodobnie z powodu specyficznego składu, związanego z pustynnym trybem życia. Zatem klatka lub terrarium tych gryzoni może być sprzątana nie tak często. Im pomieszczenie jest większe, tym rzadziej można dokonywać wymiany ściółki, na przykład dwa do czterech razy na miesiąc. Dodatkową zaletą jest możliwość nauczenia tych myszy załatwiania swoich potrzeb w jednym miejscu. Podobne jak w przypadku innych zwierząt można rozważać wybór klatki lub terrarium. Za użyciem terrarium przemawia fakt, że dobrze utrzymuje ono ciepło. W związku z brakiem dotkliwego zapachu w moczu gryzoni, myszki nie duszą się w nim. Jeśli decydujemy się na klatkę, należy pamiętać, że odpowiedni rozstaw prętów dla dorosłej myszy to 1 cm, zaś dla młodej 0, 5 cm. Obojętnie na co się zdecydujemy, ważne aby mysi dom był dobrze zabezpieczony przed możliwością ucieczki zwierząt, gdyż gryzonie te są bardzo zwinne i sprytne. WYPOSAŻENIE I ZABAWKI Odpowiednią ściółką jest dość gruba warstwa wiórków lub żwirku Cat’s Dream lub Cats Best. Miseczka na pokarm powinna być metalowa lub ceramiczna, gdyż plastikowa szybko może zostać pogryziona Najlepiej spróbować zdobyć niecieknący szklany pojnik, gdyż pojnik plastikowy myszy mogą obgryzać. Może się zdarzyć, że myszy nie będą chciały korzystać z poidełka, w ów czas trzeba podawać wodę w miseczce. Dobrze jest umieścić w klatce lub terrarium gałęzie drzew owocowych albo wierzby do wspinaczki i obgryzania, a także – jako schronienia – kamienne jaskinie oraz tzw. łupki. Ważne aby były to konstrukcje bezpieczne. Myszki ucieszą się z dużej ilości połączonych w tunele rurek po papierze toaletowym. Należy uważać, żeby domek i zabawki nie stwarzały zagrożenia i były zrobione z nietoksycznego tworzywa, gdyż myszy kolczaste chętnie wszystko obgryzają. Gryzonie te zażywają dużo ruchu, dlatego też przyda się kołowrotek. Jednak może on być tylko i wyłącznie pełny, aby w jego szczeliny nie dostały się ogonki myszek ani inne części ciała. Najodpowiedniejsze są kołowrotki firmy Ferplast z twardego plastiku. Część myszy kolczastych podobnie jak fretki i szczury uwielbia hamaki. TRYB ŻYCIA Myszy kolczaste są aktywne o zmierzchu i nocą, zazwyczaj od około godziny 18 do rana. Są to zwierzęta bardzo społeczne, zatem bardzo źle się czują żyjąc w pojedynkę. Na wolności żyją w niedużych stadach i taką też możliwość trzeba im zapewnić w niewoli. Najlepiej trzymać kilka samic lub kilka samców. W przeciwieństwie do myszy laboratoryjnej, samce raczej nie walczą, chyba że żyją na zbyt małej przestrzeni. Myszy te jednak nie tolerują nowych osobników w grupie, więc wprowadzenie nowej myszy do terrarium może skończyć się tragicznie. OSWAJANIE Nie są one tak oswojonym z człowiekiem gatunkiem jak pies, kot, chomik czy mysz laboratoryjna. Są z natury dość nieufne, jednak bardzo inteligentne. Jednak jeśli obcuje się z nimi od początku ich pobytu w domu, postępując delikatnie, robiąc wolne ruchy i nie hałasując, mogą się one bardzo przywiązać. Myszy te są niezwykle zwinne, ruchliwe i szybkie, wykonują bardzo wysokie skoki. Dlatego też trzeba być ostrożnym aby nie uciekły. Jeśli jednak to się zdarzy najlepiej je łapać podstępem, gdyż w innym przypadku mogą się łatwo zrazić do właściciela. Myszy kolczaste źle oceniają wysokość i mogą zdecydować się na skok, który mógłby spowodować ich uraz. Warto poświęcić trochę czasu aby zdobyć zaufanie tych zwierzątek, jednak nie zawsze się to udaje. Oswojone potrafią one reagować na określone dźwięki, na przykład na swoje imię. Nigdy nie należy brać tej myszki za ogon. Zwierzątko może go odrzucić, jak to robi podczas ataku drapieżnika. Ogon już nie odrośnie. ŻYWIENIE Myszy kolczaste na wolności nie gardzą żadnym pokarmem, który nie jest trujący. Żywią się nawet ślimakami oraz sokami roślin pustynnych (odnotowano, że niszczyły nawet mumie). Podstawowym pokarmem myszy kolczastej są ziarna, takie same jak w przypadku myszy laboratoryjnej, jednak należy pilnować, aby była to mieszanka z małą zawartością tłuszczu, gdyż są one podatne na cukrzycę. Myszy kolczaste wybierają z jedzenia najsmaczniejsze kąski, resztę zostawiając. Trzeba więc podawać niewielkie ilości bogatych w tłuszcz ziaren i innych przysmaków, jak np. orzechy lub chleb. Gryzonie te także chętnie jedzą warzywa i owoce, jednak tę karmę trzeba podawać z umiarem. Może to być jabłko, marchew, cykoria albo ogórek. Pokarm nie może zawierać żadnych przypraw. Myszy kolczaste potrzebują sporej ilości białka zwierzęcego, które mogą znaleźć w serze, jajkach, mięsie kurczaka, psiej lub kociej karmie dobrej firmy. Jadają także owady, np. larwy mącznika młynarka, świerszcze, szarańczaki i jedwabniki. Nie wolno dawać myszy owadów samodzielnie złapanych, gdyż mogą one przenosić choroby. Larwy można zakupić np. w sklepie zoologicznym. Żeby zapewnić stały dostęp do owadów, można założyć hodowlę karmową. Larwy należy podawać raz na tydzień. Jeśli gryzonie mają niedobory białka, mogą gryźć się nawzajem. Oczywiście każda mysz ma swoje upodobania żywieniowe, więc jeśli nie będzie chciała przyjmować jakichś pokarmów, to nie ma sensu jej zmuszać. Ważne aby pożywienie nie było zbyt tłuste, gdyż myszy kolczaste mają skłonność do cukrzycy. Zapobieganie tej dolegliwości polega, oprócz podawania prawidłowego pokarmu, na zapewnieniu zwierzętom dużych możliwości ruchu. Bardzo ważny jest stały dostęp zwierząt do świeżej wody. Jeśli terrarium zamieszkuje znaczna liczba osobników, można je wyposażyć w dwa pojniki. ROZMNAŻANIE U dzikich myszy kolczastych okres godowy przypada od marca do października, w roku przychodzi na świat 2 do 5 miotów (teoretycznie do 12). Gryzonie są zdolne do rozrodu w wieku 45-60 dni. Jednak nie należy dopuszczać do rozrodu nierozwiniętych w pełni zwierząt. Najlepiej odczekać od połowy do pełnego roku. Ciąża może trwać od 30 do 42 dni, najczęściej jednak od 36 do 38. Nie jest konieczne oddzielanie innych samic od ciężarnej, chętnie pomogą one przy porodzie i małych. Myszy te rodzą młode w nietypowej dla gryzoni pozycji – na stojąco. W miocie są najczęściej 2 lub 3 młode nie więcej jednak niż 6. Ruja u matki występuje po tygodniu do dwóch po porodzie. W związku z tym cykl rozrodczy trwa około 7 tygodni. Młode zaraz po porodzie ważą około 6 g. Są one pokryte szarą sierścią oraz mają otwarte uszy już w momencie przyjścia a świat. Oczy otwierają się od razu lub w ciągu 2 pierwszych dni. Odmiennie niż np. myszy laboratoryjne, nowonarodzone myszy kolczaste są bardzo dobrze rozwinięte, mają m. in. całkowicie ukształtowane nerki. Dlatego stały się obiektem intensywnych badań. Po około 3 dniach małe opuszczają gniazdo, mogą wówczas przyjmować stały pokarm, jednak powracają do matki ssać jeszcze przez 3 do 5 tygodni. Wtedy też nabierają wyglądu dorosłych osobników. Ich sierść zmienia strukturę i barwę. W wieku 6 tygodni są już samodzielne i wtedy też można je odłączyć od matki. Nie należy tego robić wcześniej, gdyż myszki muszą mieć czas, aby poznać zasady życia w grupie, co zapobiega u nich późniejszej agresji. Zwierzęta rosną do trzech lat. Nie wolno dopuszczać do rozrodu myszy będących rodziną, gdyż wynikiem tego mogą być wady genetyczne u potomstwa. ROZRÓŻNIANIE PŁCI Rozróżnić płeć myszek można zaraz po urodzeniu, jednak jest to trudne i wymaga doświadczenia. Podobnie jak u laboratoryjnych, odległość między zewnętrznymi narządami płciowymi a odbytem u samców jest większa niż u samic. U samic widać sutki zanim ciało młodych pokryje się futrem. Jądra samców najczęściej cofają się przy podniesieniu. CHOROBY I URAZY Aby chronić myszy przed chorobami, należy dobrze dbać o zwierzęta oraz sprawdzać systematycznie ich stan zdrowia. Nie można narażać ich na hałasy i ostre światło oraz na kontakt z substancjami, które mogą być toksyczne. Nie wolno ich trzymać w pomieszczeniu, w którym pali się papierosy. Myszy kolczaste mają duże skłonności do cukrzycy, dlatego też należy podawać im niewielkie ilości tłustych pokarmów oraz zapewniać dużo ruchu, jak zaznaczono przy opisie sposobu żywienia. Jeśli zauważymy u którejkolwiek myszy poobgryzane uszy, kończyny lub ogon, może to oznaczać niedobory białka albo zbytnie zagęszczenie zwierząt w terrarium. Uszkodzenia mogą się zdarzyć też na skutek używania niewłaściwego kołowrotka. Karuzele ze szparami są niebezpieczne, mogą nawet zagrażać życiu gryzonia. Mysz berberyjska (Lemniscomys barbarus) Do rodzaju Lemniscomys zalicza się cztery gatunki myszy. Zostały one sklasyfikowane według ubarwienia. Może być ono jednolite lub w różny sposób nakrapiane. Amatorsko hodowane są myszy berberyjskie (Lemniscomys barbarus), które charakteryzuje pasiasty grzbiet. Stąd też inna nazwa tego gatunku – mysz pasiasta lub paskowana. Używane jest też określenie mysz trawna, a w sklepach zoologicznych można ją spotkać jako mysz afrykańską. Po angielsku zwana jest Zebra Mouse lub African Striped Grass Mouse. Koszt jednej myszy to około 23 do 32 zł. Pręgi na ciele zwierzęcia układają się przemiennie – jasno kremowe z ciemno brązowymi. Przez środek grzbietu i dalej ogona przebiega pojedyncza czarna smuga. Spód ciała jest biały lub prawie biały. To czy paski pokrywają również głowę czy nie jest cechą osobniczą. Takie zabarwienie ciała ma funkcję maskującą, ułatwia myszkom ukrycie się przez drapieżnikiem. Ciało tych myszy jest smukłe, bez wyodrębnionej szyi. Uszy są małe, przylegające do ciała, pokryte krótką sierścią. Oczy dość duże, czarne, otoczone jaśniejszą obwódką. Długość ciała myszy berberyjskiej, należącej do mniejszych w swoim rodzaju, waha się od 7, 5 do 12 centymetrów, w tym głowa mierząca około 3 cm. do tego dochodzi ogon mierzący od 8 do 13 centymetrów. Masa zwierzęcia to 23 do 41 gram. Na wolności dożywają najczęściej niewiele ponad rok do półtora, w niewoli żyją do 4, często 3 lat. Myszy te występują na suchych obszarach północnej oraz środkowej Afryki. Są to obszary Północnej Ugandy, Środkowej i Południowej Kenii, Tanzania i okolica Jeziora Wiktorii. Żyją na suchych równinach, sawannach i półpustyniach. Zamieszkują krzewiaste zarośla, często, jako miejsce odpoczynku i schronienia wybierają gałęzie. POMIESZCZENIE Hodowane w domach myszy berberyjskie podobnie jak w naturze powinny żyć w grupie. Przestrzeń przypadająca na jednego osobnika powinna wynosić minimum 63 dm3 (np. 60 × 35 × 30). Najlepiej umieszczać w szklanych terrariach, które utrzymają odpowiednia temperaturę. Musi ono być przykryte siatką lub pokrywą, ponieważ myszy te mogą skakać do wysokości nawet 60 cm. Zbiornik należy umieścić w zacisznym, spokojnym miejscu. Myszy należy trzymać w cieple, aby zapobiec przeziębieniu, w miejscu, gdzie dociera światło rozproszone. W naturze myszy żyją w temperaturach dochodzących do 34°C, spadająca w nocy do 20 - 24°C. Wilgotność wynosi od 40% do 60%. WYPOSAŻENIE I ZABAWKI Ściółka dla myszy berberyjskich powinna być nie pyląca. Można sporządzić mieszankę kawałków drewna, kory, trocin, liści, piasku i torfu lub użyć któregoś z dostępnych na rynku podłoży. Należy zapewnić myszkom też jakiś materiał na legowisko, np. siano lub bezzapachowe chusteczki. Można też użyć skorupy kokosa. Myszy berberyjskie załatwiają swoje potrzeby w jedno miejsce, a ich mocz nie wydziela silnego zapachu. W związku z tym ściółkę wystarczy zmieniać raz na dwa tygodnie. W terrarium powinno się umieścić gałązki, po których myszy lubią się wspinać. Drewna lepiej szukać jak najdalej od ulic aby nie było zanieczyszczone spalinami. Do wyposażenia terrarium można też użyć kamieni i elementów ceramicznych, które będą służyć myszkom za schronienie. Berbery potrzebują dużo ruchu, w naturze mogą przemierzać dziennie nawet 5 do 6 kilometrów. Dlatego też warto zapewnić im kołowrotek. Można też zorganizować myszkom plac zabaw poza klatką, np. pudełko z chusteczkami. TRYB ŻYCIA Myszy berberyjskie żyją w grupach rodzinnych, w podziemnych norach lub opuszczonych kopcach terminów. Gniada budują z siana i liści. Zwierzęta te są dość płochliwe, gdyż w każdej chwili mogą paść ofiarą drapieżnika np. węża czy drapieżnego ptaka. Są aktywne zarówno w dzień i w nocy, jednak za dnia wolą nie opuszczać schronienia. Wówczas wychodzą jedynie na krótko. W naturze myszy żywią się takim pokarmem jaki akurat uda im się znaleźć, mogą to być nasiona, rośliny zielone, owoce, liście, korzenie, czasem owady i inne bezkręgowce. OSWAJANIE Myszy berberyjskie nie należą do zwierząt szczególnie udomowionych. Przyjemność z posiadania tych zwierząt można czerpać głównie z ich obserwacji, zapewniając warunki jak najbardziej podobne do naturalnych. Wiele przyjemności na pewno da też nawiązanie z nimi kontaktu. Należy traktować je w sposób spokojny i delikatny, nie wolno wykonywać gwałtownych ruchów – brać myszek za ogon czy wyciągać z gniazda. Ogonek myszy jest bardzo delikatny i mogą go łatwo stracić. Zdarza się, że przerażony osobnik zastyga, udając martwego. Jeśli istnieje potrzeba wzięcia do ręki myszki należy przykryć ją delikatnie dłońmi i zagarnąć. Najlepiej zdobywać ufność tego zwierzątka poprzez pokarm podawany z dłoni. W ten sposób mysz kojarzy właściciela z czymś pozytywnym. Ale może się zdarzyć tak, że mysz będzie się z czasem domagać jedzenia szczypiąc dłoń. Dlatego też można próbować oswajania wkładając do terrarium samą dłoń, aby się z nią oswoiły i nie kojarzyły z niczym niebezpiecznym. Trzeba pamiętać aby nie zrazić do siebie gryzonia gwałtownymi ruchami czy hałasując. Przy trzymaniu myszki na ręce należy być bardzo ostrożnym, mysz może spaść i zrobić sobie krzywdę, przestraszyć się lub uciec. Mimo tego, że myszki te goszczą w naszych domach od niedawna, potrafią czerpać dużą przyjemność z obcowania z człowiekiem. ŻYWIENIE Dostępne w sklepach zoologicznych mieszanki podstawowe są zbyt tłuste dla myszek berberyjskich. Żywienie takim pokarmem może doprowadzić do groźnej dla zdrowia otyłości. Przede wszystkim należy z umiarem podawać nasiona słonecznika oraz orzechy. Jeśli nie ma możliwości sporządzenia własnej mieszanki można usuwać z karmy nadmiar tłustych nasion. Odpowiednia dla tych gryzoni będzie mieszanka składająca się z pszenicy (20%), prosa (15%), kanaru (10%), kukurydzy (10%), nasion traw (10%), ryżu (10%), gryki (5%), jęczmienia (5%), owsa (5%), nasion lnu (3%), nasion konopi (1%) i nasion słonecznika (1%). Uzupełnieniem podstawowego pokarmu mogą być owoce i warzywa podawane co drugi dzień. A także skorupki i białka jajek, które zapewniają ważny dla nich wapń. Chleb oraz kostki mineralne zapewnią myszkom możliwość ścierania zębów. Mięso i inne źródła białka można podawać raz na tydzień. Ani świeży pokarm, ani mięso nie powinny zawierać sosów, soli i innych przypraw. Myszy berberyjskie jedzą dość dużo jak na swój rozmiar. Należy je karmić raz lub dwa w dziennie. Jeśli dostają pokarm o tych samych porach przyzwyczajają się do takiego trybu i o określonej godzinie oczekują jedzenia. Początkowo z podanego jedzenia wybierają świeży pokarm, po czym przechodzą do ziaren. Myszom nie wolno dawać chipsów, czekolady, itp. Nawet jeśli te produkty im nie zaszkodzą, to spowodują zbytni przyrost tkanki tłuszczowej. ŁĄCZENIE Chcąc połączyć dwie myszy berberyjskie należy oba osobniki włożyć do terrarium samicy. Nigdy nie wolno wkładać obu zwierząt do terrarium samca. Jeśli samica będzie miała ruję samiec nie powinien jej atakować, bardzo trudno jest jednak stwierdzić ruje u samicy. Łączenie dwóch samców jest raczej nie możliwe, są one bardzo agresywne w stosunku do siebie. Samce akceptują się jedynie jeśli dorastają razem. Sytuacja jest zupełnie inna w przypadku dwóch samic. Im młodsze zwierzęta tym łatwiej się zaakceptują. Myszy należy łączyć na neutralnym terenie, jednak nie zawsze może to przynieść skutki. ROZMNAŻANIE Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku około 8 - 10 tygodni. Samice po kilku miesiącach, jednak należy dopuszczać je do rozrodu dopiero w wieku roku. Gody rozpoczynają się gonitwą i walką między osobnikami. Pod koniec ciąży samca należy oddzielić od samicy. Po ciąży trwającej od 20 do 28 dni, na świat przychodzi najczęściej od 2 do 5 młodych, najwięcej 12. Małe zaraz po urodzeniu ważą 2 - 3 g i mierzą około 1, 5 cm. Ich ciało pokryte jest delikatną sierścią na której mogą się już pojawić paski. Oczy otwierają się po 6, 7 dniach. Matka z małymi powinna dostawać pokarm dwa razy dziennie. Młode stały pokarm zaczynają przyjmować po tygodniu do dwóch. Myszki można oddzielić od matki jednak dopiero po dwóch miesiącach od urodzenia. CHOROBY I URAZY Myszy berberyjskie są szczególnie wrażliwe na urazy ogona i łapek. Nigdy nie można podnosić ich za ogon, trzeba też używać bezpiecznych, pełnych, kołowrotków. Trzeba kontrolować wciąż stan zdrowia myszy, jeśli coś się przydarzy nie należy się wahać i od razu zabrać zwierzę do weterynarza. Nie należy jednak ślepo wierzyć lekarzowi, gdyż jest mało specjalistów od małych zwierząt, w razie wątpliwości warto się skonsultować z innym specjalistą. Mysz pigmejska (Mus minutoides) Długość ciała: 5 - 7,5 cm Długość ogona: 2,5 - 6 cm Masa: 5 g Zwana jest też karłowatą, a po angielsku African Pygmy Mouse, lub po prostu Pygmy Mouse. WYGLĄD Grzbiet brunatnorudy, wyraźnie oddzielony biały brzuch. WYSTĘPOWANIE Żyje w Afryce, na południe od Sahary. ŚRODOWISKO Zamieszkują stepy. W niewoli należy je hodować w terrarium o pojemności co najmniej 20 dm3. Optymalna temperatura wynosi 25 - 30°C, nie może spaść poniżej 15°C. TRYB ŻYCIA Aktywne nocą. Małe oraz wrażliwe, należy się ostrożnie z nimi obchodzić. Mogą skakać stosunkowo wysoko. Ich mocz skleja ściółkę, utrwalając np. korytarze kopane przez myszy. Na wolności żyją w dużych grupach rodzinnych, dlatego należy hodować co najmniej około 10 osobników; grupa powinna być równocześnie umieszczona w terrarium, ponieważ osobniki dodane puźniej mogą być kąsane przez współmieszkańców. Unikają dotykania się nawzajem poza gniazdem i wolą pożywiać się oddzielnie, w związku z czym dobrze jest przygotować kilka miseczek z pożywieniem. Obrane ze skórki ziarna gromadzą w torebkach policzkowych. POKARM Ich pożywieniem są ziarna, orzechy, warzywa i owoce. Te ostatnie najlepiej wieczorem, pokrojone na drobne kawałki. Owoce mogą być świeże, mrożone (po rozmrożeniu), z puszki lub suszone. ROZMNAŻANIE Zachodzi najlepiej w grupach około 10 zwierząt, wszystkie samice w grupie zostają zapłodnione. Ciąża trwa około 15 - 19 dni. Samice mogą mieć mioty co trzy tygodnie, na miot przypadają przeciętnie 4 młode. Osiągają one dojrzałość płciową po 5 -7 tygodniach. Mysz masto (Praomys natalensis) Mimo, że Praomys natalensis nie należy do gatunku myszy, a jest jedynie krewniakiem myszy oraz szczura, warto opisać również ten gatunek. Powodem tego jest to, iż w polskim Internecie praktycznie nie można znaleźć informacji na temat "myszy masto", a sprzedaż jej w sklepach pod tą nazwą, wprowadziła wiele zamieszania. Dawniej, w czasie gdy zwierzę to zostało odkryte, zaliczono je do szczurów i otrzymało nazwę Rattus natalensis (szczur natalski), przez pewien czas stosowano także nazwę Mus natalensis (mysz natalska). Niedawno zaczęto używać oddzielnej nazwy rodzajowej Mastomys (niezbyt udatnie spolszczonej na „mysz masto”), w tym przypadku Mastomys natalensis. Poprawna obecnie nazwa gatunkowa brzmi Praomys natalensis. Istnieje kilka gatunków rodzaju Praomys (ich angielska nazwa to soft-furred rats albo African soft-furred rats), oraz nawet więcej rodzaju Mastomys (po angielsku określane jako multimammate rats). Zwierzęta obydwu rodzajów są trudne do odróżnienia, najbardziej rzucająca się w oczy różnica jest taka, że przedstawiciele rodzaju Mastomys mają często krótsze ogony niż przedstawiciele rodzaju Praomys. Niewątpliwe odróżnienie może być dokonane na podstawie badania kości czaszki. Bywa także dla Praomys natalensis używana niepoprawnie nazwa Mastomys coucha, która odnosi się do zupełnie innego zwierzęcia. Praomys natalensis znana jest przede wszystkim jako nosiciel wirusa Lassa (stąd jej afrykańska nazwa - szczur dżumy), przez co stała się również zwierzęciem laboratoryjnym. Na tym gatunku prowadzone są badania dotyczące dżumy oraz nowotworów. Praomys jest też hodowany w domach. Plusem chowu tych gryzoni jest fakt, że nie wydzielają intensywnego mysiego zapachu. Długość ciała: 8 - 14 cm Długość ogona: 7 - 14 cm Masa: 25 - 30 g (ale niekiedy nawet do 80 g) WYGLĄD W stanie dzikim Praomys natalensis ma bardzo różnorodną barwę. Zwierzęta te mogą być brązowe, rudawe, szare a nawet żółtawe, ich brzuszki są białe albo jasnoszare. Osobniki żeńskie zazwyczaj są jaśniejsze niż męskie. Odmiany hodowane mogą mieć rozmaite barwy. Ma duże oczy, podłużne, blisko osadzone uszy. Pamice posiadają 24 sutki. WYSTĘPOWANIE Żyje w Afryce, na południe od Sahary, od Tanzanii do Afryki Południowej. ŚRODOWISKO Zamieszkuje stepy i sawanny. POMIESZCZENIE Osobniki hodowane należy trzymać w klatkach o długości co najmniej 60 cm. Z małych klatek mogą próbować się uwolnić, przegryzając plastikowe ścianki. Ponadto mają wtedy skłonność do depresji. Ponieważ lubią się wspinać, można wykorzystać klatki przeznaczone dla ptaków. TRYB ŻYCIA Aktywna o zmierzchu i w nocy. Żyją w dużych stadach rodzinnych, dlatego też należy je hodować w dość liczebnych grupach. Samce nawet dołączone stosunkowo późno tolerują sie dobrze, ale bywają wyjątki. POKARM Na wolności żywi się nasionami, roślinami oraz owadami. Hodowane w domach chętnie jedzą suchy chleb, lubią siano, ogórki, marchewkę, liście sałaty i proso. Można podawać również płatki owsiane i nasiona słonecznika - te ostatnie w niewielkich ilościach, gdyż źle wpływają na wygląd futerka. ROZMNAŻANIE Zdolne są do rozmnażania w wieku 2 miesięcy, ale znane są przypadki zajścia w ciążę już w wieku 7 tygodni. Wnika to prawdopodobnie stąd, że wiek dojrzałości płciowej obniżył się po udomowieniu. Ciąża trwa 2 tygodnie (niektóre źródła podają nawet 23 dni). Miot liczy przeciętnie 12 młodych (choć może osiągnąć nawet liczbę 22). Młode są karmione przez 4 tygodnie. Wzrost osobników z tego gatunku trwa długo, u samców czasem nawet powyżej jednego roku. 4. Zagraniczne gatunki dzikie Mysz złota (Ochrotomys nuttali) Długość ciała: 9 - 10 cm Długość ogona: 7,5 - 7,8 cm Masa: 15 - 25 g WYGLĄD Ubarwienie intensywnie złocisto brunatne, biały brzuch. WYSTĘPOWANIE Zamieszkuje południowo-wschodnią część Stanów Zjednoczonych. ŚRODOWISKO Żyje w lasach, zamieszkuje drzewa (najczęściej sosny i cedry) i krzewy, buduje kuliste gniazda z trawy i liści, a także platforemki, na których pożywia się i odpoczywa. TRYB ŻYCIA Aktywna o zmierzchu i w nocy. POKARM Je w równych częściach bezkręgowce oraz pokarm roślinny (nasiona i jagody). ROZMNAŻANIE Okres godowy trwa od września, przez zimę i wiosnę, a także z mniejszą aktywnością w lecie. Ciąża trwa od 25 do 30 dni. W ciągu roku samica może mieć trzy mioty, od 2 do 7 młodych w miocie. Małe otwierają oczy po 11 do 14 dniach, natomiast dojrzałość płciową osiągają po 1 do 2 miesiącach. Pocket mouse (Heteromyidae) Wyróżnia się ponad dwadzieścia podgatunków, m. in. a) hispid pocket mouse (Chaetodipus hispidus), b) Apache pocket mouse (Perognathus apache), c) long-tailed pocket mouse (Perognathus formosus mohavensis), d) Great Basin pocket mouse (Perognathus parvus), e) silky pocket mouse (Perognathus flavus), f) rock pocket mouse (Chaetodipus intermedius) Długość ciała: 11,3 -19,8 cm Długość ogona: 5 - 10,3 cm Masa: 6 - 47 g WYGLĄD Poszczególne gatunki różnią się pod względem wyglądu. Hispid pocket mouse ma rude futro, brunatny grzbiet, biały brzuch. Apache pocket mouse ma odcień jasnoszary z białym brzuchem. Long-tailed pocket mouse posiada futro brunatnoszare, jasnoszary brzuch. Great Basin pocket mouse jest żółtordzawa, o jasnym brzuchu. Silky pocket mouse posiada płowożółtą sierść, biały brzuch. Rock pocket mouse są brunatnoczarne, w dolnej części boków płowe oraz mają biały brzuch. Wspólnymi cechami są małe uszy i oczy, torebki policzkowe, ogony owłosione, niekiedy zakończone kitką. WYSTĘPOWANIE Żyje w środkowej i zachodniej części Stanów Zjednoczonych. ŚRODOWISKO Zamieszkuje obszary suche, wyżynne i górskie. TRYB ŻYCIA Są aktywne w nocy, zapadają w sen zimowy. Myszy te słabo skaczą, często zatykają ziemią wyloty nor na czas dnia. POKARM Żywią się nasionami i innymi częściami roślin. Mogą nie pić wody przez kilka miesięcy, gdyż czerpią ją z pokarmu. ROZMNAŻANIE Ich okres godowy zaczyna się w lutym lub marcu i może przejawiać się klika miesięcy, na rok przypada prawdopodobnie jeden miot, po 3 do 6 młodych. Grasshopper mouse (Onychomys) Wyróżnia się co najmniej trzy gatunki: a) northern grasshopper mouse (Onychomys leucogaster), b) southern grasshopper mouse (Onychomys arenicola), c) Tulare grasshopper mouse (Onychomys torridus tularensis) Długość ciała: 14,6 - 16,4 cm Długość ogona: 4,2 - 5,2 cm Masa: 25 - 46 g (czasem nawet 52 g) WYGLĄD Myszy z tego gatunku mają szarobrązowe ubarwienie, biały brzuch, boki i policzki. Młode są szare z białym brzuchem. Gryzonie te mają małe uszy i duże oczy oraz krótki ogon. WYSTĘPOWANIE Żyją w środkowej i zachodniej część Stanów Zjednoczonych. ŚRODOWISKO Zamieszkują piaszczyste gleby obszarów trawiastych i porośniętych krzewami. występują w niezbyt licznych populacjach TRYB ŻYCIA Prowadzą nocny, wędrowny tryb życia. Zwierzęta te chętnie zajmują gotowe nory. O. t. tularensis jest wybitnie terytorialny. POKARM Są to myszy głównie mięsożerne. 89% ich diety to koniki polne i inne owady, a także małe myszy, 11% - pokarm roślinny. ROZMNAŻANIE Okres godowy northern grasshopper mouse trwa od maja do października, na rok przypada prawdopodobnie kilka miotów, po 2 do 6, najczęściej 4 młode. Ciąża trawa od 42 do 47 dni. Młode otwierają oczy po 19 do 20 dniach, w wieku trzech miesięcy są dojrzałe płciowo. Okres godowy southern grasshopper mouse rozpoczyna się na przełomie stycznia i lutego, i trwa do września. Samica może zajść w ciążę 2 do 3 razy w ciągu roku, miot liczy od 2 do 7 młodych. Samice osiągają dojrzałość płciową po 7 - 8 tygodniach. Ciąża trawa od 26 do 35 dni. Na temat rozmnażania O. t. tularensis niewiele wiadomo. Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry